De Rivier de Rotte, van de oorsprong naar Rotterdam...

.....De Rivier  "De Rotte"  van de oorsprong naar Rotterdam...

De rivier "De Rotte" begint aan de Rottekade in Moerkapelle.

Naast De molenstomp de Oorsprong.

Hier begint "De Rotte"

Hij word steeds breder, richting Rotterdam.

                                                    Hier onder een oude landkaart van de Rivier de Rotte...

De Rivier de Rotte ( een oude veen rivier, al genoemd rond het jaar 1150 ) loopt van Moerkapelle tot de Maas in Rotterdam.  Vroeger zorgde de rivier voor de afvoer van het vele water in het veengebied, omdat de rivier toen lager lag dan het veen kon het water naar de Maas stromen..  Door veenwinning en ontwatering van de polders is het grondpeil gezakt ( inklinking en vervening ) Hier door ligt de rivier nu hoger dan de polder, soms tot wel 4/5 meter...   Het begin (oorsprong) van de rivier De Rotte loopt tussen de polder Honderdveertig Morgen en de polder de Wilde Veenen nabij het dorp Moerkapelle (gemeente Zuidplas). De Molen nr 5 van de polder de Wilde Veenen in Moerkapelle bevindt zich vlakbij het beginpunt en wordt daarom ook wel Molen de Oorsprong genoemd.

Molen nr 6 staat een paar honderd meter verder op, Vroeger maalde deze molen het water uit de Wilde Veenen in de river de Rotte. De molen staat niet meer naast de Rotte. Op oude kaarten zou  te zien zijn dat het vroeger wel het geval was.. ( zie de molenstomp achter molen nr5 )

Langs de Rottedijk van de polder de Wilde Veenen hebben 6 molens gestaan, al de molens zijn geknot toen ze niet meer gebruikt werden.. De polder word nu drooggehouden door het Gemaal de Wilde Veenen..

De geknotte molens nrs 1 t/m 4 aan de Rottedijk bij Moerkapelle..

Hier na gaat de Rotte verder langs buurtschap de Hollevoeterbrug en stroomt verder tussen de Klappolder Noord ( Bleiswijk ) en de Tweemanspolder Noord ( Moerkapelle/Zevenhuizen ) naar de brug van de Snelweg A12 en de spoorweg Utrecht/DenHaag..

Naast de rechteroever van de Rotte ligt een fietspad, en op de linkeroever van de Rottedijk staan de molenstompen van  Boezemmolen Nr 1 en van molen A1   ( Klappolder Noord, Bleiswijk )

Hierboven het uitzicht van af de A12 brug over de Rottemeren Noord, 

richting Moerkapelle, de Hollevoeterbrug en de 2 molenstompen..

Hier na gaat de Rotte verder onder de A12 en de Spoorbaan naar het Middelste Rotte meer, gelegen tussen de Tweemanspolder van Zevenhuizen en de Klappolder Zuid van Bleiswijk. aan beide zijde ligt een fietspad die alle twee doorlopen tot in  Rotterdam.. Aan het begin van het fietspad aan de linkeroever staat het gemaal Ir.J.J. de Graeff. Dit gemaal bemaalt nu de Tweemanspolder. Even verder op zie je ook aan de linkerkant in de Tweemanspolder de "Molenviergang" van Zevenhuizen die vroeger de bemaling deed.

Verder langs de linkeroever  aan het eind van de Tweemanspolder ligt het Natuurreservaat  Koornmolengat, dit kleine gebied is nooit ontveend of ontwaterd, het ligt hoger dan het omliggende polderland. Het reservaat is één van de weinige plekken in Zuid-Holland waar nog veenmos groeit. Vroeger stonden op deze plek zeven boerderijen (Zevenhuizen) en een molen.  hier ligt ook het Catjesverlaat van de Catjespolder ( dit oude verlaat is opgegraven en bloot gelegd ) hier staat ook het oude Jachthuis de Jolly Duck en Restaurant de Roerdomp..

Hierboven kijk je naar het Koornmolengat en rechts  de Roerdomp ( vanaf Bleiswijk gezien )

Hierboven de foto,s van het opgegraven oude Catgesverlaat...

Vanaf de brug bij de A12, ligt op de rechteroever ook een fietspad, ook zie je naast het fietspad de oude boezem nog liggen.. 

Hier staat aan de bleiswijk kant nog de molenstomp van de bovenmolen nr 3 ( Klappolder Zuid )  een paar honder meter verder ligt het Bleiswijkse Verlaat...

Het Bleiswijkse Verlaat is een 20 meter lange en 3 meter brede schutsluis met puntdeuren tussen de Rotte en de Heulsloot bij Bleiswijk en gelegen in de Rottedijk. De sluis is voorzien van houten jukken. De sluismuren zijn niet gemetseld maar van hout.  De sluis is gebouwd tijdens de drooglegging van de droogmakerij van Bleiswijk en Hillegersberg. Het ontwerp van de sluis is van 1774, en de huidige sluis ziet er nog hetzelfde uit als vroeger......

Bleiswijksezoom / Rottezoom, is een natuur en recreatiegebied aan de rechteroever van de Rotte..  De Rottezoom die loopt vanaf de A12 naar het Hoge Bergese bos en aansluit aan het Lage Bergse Bos en eindigt bij Hillegersberg, hier zijn fiets,wandel en ruiterpaden en diverse soorten recreatie..

Het is de bedoeling dat de Rottezoom word doorgetrokken naar de andere kant van de A12 en aansluiting krijgt met het Bentwoud..

Dan verder langs de Rechteroever van de Rottemeren en de Bleiswijksezoom onderweg komt u langs ‘De Drie Pilonen’. Dit monument stelt de overgang van land naar water voor en is onthuld bij de ingebruikname van het recreatiegebied., aan de overkant zie je het Koornmolengat bij Zevenhuizen en nog even verder zie je aan de overkant de Eendrachtsmolen, het Zevenhuizense Verlaat en de plezierjachthaven van Zevenhuizen....

 Het Zevenhuizense Verlaat is een sluis die de Rotte verbindt met de hennipsloot en de ringvaart naar de Hollandse IJssel. De Hennipsloot ligt tussen de Tweemanspolder en de Eendrachtspolder. naast de sluis staat de Eendrachtsmolen. De sluis is in 1740 gebouwd, en is een rijksmonument en de nog oudste nog in werking zijnde schutsluis van het hoogheemraadschap van Schieland en de krimpenerwaard. Vroeger had elke polder in de Zuidplas langs de Rotte zijn eigen verlaat ( sluis ) de meeste zijn dicht gemaakt..  het Catjesverlaat van de Catjespolder ( dit verlaat ligt in het Koornmolengat en is opgegraven en bloot gelegd ), het Zwanlasche verlaat van de Zwanlasche polder, het Wollenfoppen verlaat van de Wollefoppen polder..

Vroeger bemaalde de Eendracht molen de Eendrachtspolder. Nu is de Eendrachtspolder een Waterberging met een roeibaan en plas/drasgebied, deze polder word nu bemalen door het gemaal Ir. J. M. Leemhuis-Stout. Het gemaal pompt het overtollige water uit de Eendragtspolder naar de Rotte. Het gemaal overbrugt een hoogte van 5,5 meter.

Terug naar de Rechteroever  ( de Bleiswijkkant ) gaan we verder langs "De Drie Pilonen" bijna aan het eind van de Bleiswijksesezoom staat de molenstomp van molen C1 van Bleiswijk...

Hierna ligt er in de Rotte een klein eiland "Pekland" genoemd..

Hierboven..  Zicht vanaf de Pekhuisbrug richting Zevenhuizen, met links het Pekeiland..

Aan het einde van de Bleiswijksezoom bij het smalle gedeelte in de Rotte ligt de Pekhuisbrug, deze brug is de verbinding tussen de gemeente Lansingerland ( Bleiswijk ) en de gemeente Zuidplas ( Zevenhuizen )

Op de grens Bleiswijk/Bergschenhoek staat het Gemaal de Kooi, het gemaal pomt het water uit de Bleiswijkpolder naar de Rotte..

Hierna verder langs de Rottekade op de rechteroever langs het Hoge Bergsche Bos naar de Rottebanbrug, een fiets en voetgangersbrug die het Hoge Bergsche Bos verbindt met het Nessebos en Ommoordsveld...  Aan de Linkeroever zijn we vanaf de Pekhuisbrug langs recreatiepark De Bonk aangekomen bij het Gemaal Leemhuis.  Hier achter ligt de Zevenhuizerplas een groot natuur en recreatiegebied dat aansluit op het Nessebos en Ommoordsveld, Vlak voor de Rottebanbrug ligt het buurtschap  Oud Verlaat ( gemeente Zuidplas, voorheen Zevenhuizen )  Hier lag vroeger het oude Zwanlaverlaat. hier staat ook nog de oude herberg Sootjesvis met trapgevel ( nu een cafe )

Op de achtergrond Oud Verlaat.      Hieronder de Rottabanbrug..

Hierboven het uitzicht vanaf de Rottabanbrug naar Oud verlaat..

Verder langs de Rotte op de Rechter Rotte kade komen we door het buurtschap Rotte een kleine woonkern aan de Rotte. Hier achter ligt het Lage Bergsche Bos wat doorloopt tot de Irenebrug bij Terbregge..  Het Lage en Hoge  Bergsche Bos is een natuur en recreatiegebied met golfbaan, wandel en fietspaden, mountainbike parcour, skiheuvel, paardenmanege.. 

Hier boven  uizicht vanaf de skiberg, naar Oud Verlaat, Zevenhuizerplas, en Nesselande. Hier onder uizicht naar de Rottemeren, Zevenhuizen en in de verte de Molens..

Tot aan de Prinses Irenebrug bij Terbregge kronkelt de Rotte verder langs de Rottekade.  Naast de Rechter Rottekade ligt ook nog vanaf Gemaal de Kooi de boezemvaart onder in de dijk tot aan Terbregge.. Aan de Terbregse Rechter Rotte kade heeft vroeger de bovenmolen van de G gang gestaan. en ook de molens van de F gang. Een aantal huizen staan hier op de oude fundering van de molen..

 Volgens naslagwerk staan er langs de Rotte meerdere huizen op de fundering van een oude molen.. 

Gemaal Lansingerland bij de boezemvaart ( Lage Bergsche Bos )

Bijna rond heel de Rivier de Rotte liggen nog de boezems naast de dijken. De boezem diende om het door de molen omhoog gemalen polderwater tijdelijk op te slaan voordat het in de rivier geloosd werd. Rond de Rotte hebben vroeger honderd molens gestaan om de polders droog te houden, de meeste molens zijn afgebroken een aantal staan er nog nog compleet met wieken en nog werkend en sommige zijn geknot ( ontdaan van wieken en bovendeel, vaak gebruikt als woonhuis )

De Varenbug over de Rotte, bij het Gemaal Lansingerland. Aan de andere kant bij Ommoord ligt het Gemaal Ommoord..

Hier aan de linker Rotteoever bij Ommoord hebben een aantal molens gestaan. de achtkante molen van Ommoord, de Ommoordse wipmolen. De oude boezems zijn hier nog te zien.  Wat meer terug staat een huisje staat op de fundering waar ooit de Nessemolen heeft gestaan.  

Nog wat terug naar Oud Verlaat staat een huis op de fundering van de Wollefoppenmolen.

Terbregge is een een voormalig buurtschap bij het Rotterdamse stadsdeel Hillegersberg.    Terbregge dat al voor de dertiende eeuw ontstond rond een brug over de Rivier de Rotte. Dit was toen de enige vaste verbinding over de Rotte,,   De molen "De Vier Winden"staat in het oude gedeelte van Terbregge. Aan de rechterkant van de Rotte,,,

Na de Prinses Irenebrug bij Terbregge verder over de Terbergse Rechter Rottekade  langs de Molen de Vier Winden, naar de Het Boterdorpse Verlaat. Ook hier loopt de boezenvaart nog onderlangs de dijk naar de Bergse plas..  Het Boterdorpse Verlaat is een schutsluis met puntdeuren tussen de Rotte en de Strekvaart bij de Bergse Plassen. De vaarweg werd vroeger gebruikt door spoelingschepen met moutafval uit Schiedam, maar word nu niet meer gebruikt..

Het sluisje dateert uit 1740 en heeft nog de constructie van sluizen uit die periode. De sluismuren zijn niet gemetseld maar van hout. Het bouwwerk is bovenlangs voorzien van houten jukken. Een vergelijkbare sluis als het Bleiswijkse Verlaat.

Oude foto van het Boterdorpse Verlaat..

De Bergse Plassen zijn twee veenplassen die liggen tussen de Rotterdamse buitenwijken Schiebroek en Hillegersberg. De plassen ontstonden door turfwinning in de 17e en 18e eeuw. Tussen de Voor- en Achterplas loopt de middeleeuwse verbindingsweg de Straatweg.  De plassen fungeren als boezemwater voor omliggende polders. Het water pompt men gedeeltelijk via de rivier de Rotte naar de Nieuwe Maas. Aan het Prinsenmolenpad en de Terbregse Rechter Rottekade bevinden zich daartoe twee watermolens. De plassen zijn vanaf de Rotte per boot te bereiken via het Berg en Broeksche Verlaat.

                                            De Prinsenmolen tussen de Rotte en de Bergseplas...

Brug  en sluis bij het Berg en Broeksche Verlaat..

Voorbij het Berg en Broeksche Verlaat heet het nog steeds de Bergse Rechter Rottekade tot aan de Soetendaalsebocht waar de Rotte onder de spoorbaan Utrecht/Rotterdam en de A20 doorgaat..

Hierna komt de Rotte op de kruising met het Noorderkanaal. 

(( Het Noorderkanaal is de verbinding tussen de Rotterdamse Schie en de Rotte. ))

Vanaf hier stroomt de Rivier de Rotte daadwerkelijk het Rotterdam van nu binnen...

Rotterdam ( Dam in de Rotte )  De polders Cool en Voor-Rubroek waren acht eeuwen geleden al bedijkt. Tussen beide polders lag een brede opening waardoor het riviertje de Rotte de Maas  instroomde, en als het een beetje tegenzat het water van de Maas naar binnen. Om dergelijke overstromingen tegen te gaan werden de polderdijken van Cool en Voor-Rubroek omstreeks 1270 met elkaar verbonden door een 400 meter lange dam. Deze dam werd Middeldam genoemd ( Veel later  Hoogstraat genoemd ) Die dam diende om de Rotte af te dammen en werd voorzien van sluizen om de afwatering te kunnen regelen.  Op deze dam ontstond de nederzetting Rotterdam, die zich in de loop van de 14e eeuw ontwikkelde tot een marktstadje, dat in 1340 stadsrechten kreeg. Al snel ontstond hier bij de dam ook de eerste haven. In de loop van de 16e eeuw kregen de wallen en singels van de stad een driehoekige structuur tussen Coolsingel, Goudsesingel en de Nieuwe Maas. Deze driehoekige structuur zou zich gedurende de navolgende drie eeuwen handhaven. De overbevolkte stad zou zich pas na 1825 buiten deze driehoek gaan uitbreiden..

Op de kaarten is goed te zien waar de Rivier de Rotte , vroeger Rotterdam binnenstroomde..

         Hieronder zie je goed waar de Middeldam in de Rivier de Rotte ligt  ( Nu de Hoogstraat )

 De Rotte gaat verder naar de binnenstad onder de Rottebrug door, en stroomt tussen de stadsgedeeltes, Het Oude Noorden en Crooswijk door. (( de Rottebrug ligt in de Gordelweg ))

 hier ligt op de rechteroever de Crooswijksebocht ( langs de begraafplaats ) tot net na de 

*Zwaanhalsbrug (( De Zwaanshalsbrug is een vaste brug bij het Zwaanshals )) Linker Rottekade.. Soetendaalsekade, Zwaanshalskade, *Zaagmolenbrug   

*Noorderbrug (( De Noorderbrug is een vaste brug en ligt naast het Noordplein ))  tot de *Admiraal de Ruyterbrug (( De Admiraal de Ruyterbrug is een vaste brug in de Admiraal de Ruyterweg ))   

Vlak voor de Admiraal de Ruyterbrug waar het Stokviswater begint stopt nu de Rivier de Rotte...  Oorspronkelijk ging de Rotte door naar de Binnenrotte en vandaar naar de Oude Haven en de Maas..  Aan de Binnenrotte vond in de negentiende eeuw de grootste verkeersdoorbraak plaats, omdat er een rechtstreekse railverbinding moest komen tussen Antwerpen en Rotterdam met aansluiting op de spoorbrug over de Maas. Men besloot voor een verbinding over een viaduct hoog boven de stad. Daarvoor werd in 1871 de Binnenrotte gedempt. Daarmee kwam er een einde aan het stukje Rotte, waarlangs Rotterdam is ontstaan. 

Tekening van de Binnenrotte gezien vanaf de Hoogstraat.. links de Grote of Sint Laurenskerk... 

Tekening uit 1784. De Oude Haven,  Uizicht naar de Maas. ( de monding van de Rotte )

Omstreeks 1860, zicht op de Oude haven en een stukje Binnenrotte, vanuit de Laurenskerk..

Onder en boven de Oude Haven nu...

De Oude Haven bij de Maas.. Het eindpunt van de Rivier de Rotte...

++++++++++++++++++++

De Nieuw Rotte...  ?

Een nieuwe vaarverbinding tussen de Rotte, de Oude Rijn en de Vliet.

 Het idee hiervoor werd in 2017 ontwikkeld door de Provincie Zuid-Holland, de waterschappen, diverse gemeenten en Staatsbosbeheer.

Een nieuw aan te leggen doorsteek tussen deze rivieren vergroot de mogelijkheden voor recreatie en vaarroutes in het gebied zelf, maar ook voor de wijde omtrek.